Trường hợp người nước ngoài làm mất hộ chiếu (Passport), thì làm theo những bước sau đây:
①Viết một đơn cớ mất nộp đến cơ quan cảnh sát gần nhất, sau đó sẽ được cấp Giấy xác nhận đã tiếp nhận đơn cớ mất hoặc Giấy xác nhận đã tiếp nhận đơn báo bị mất cắp.
②Liên lạc với Đại sứ quán nước mình tại Nhật. Sau đó xin cấp lại Hộ chiếu mới (Hộ chiếu tạm thời hoặc Giấy chứng nhận xuất cảnh)
Thủ tục:
① Trường hợp người xin nhập cảnh lần đầu tiên đến Nhật: nộp cho nhân viên cục xuất nhập cảnh Hộ chiếu và thẻ ED( thẻ nhập cảnh). Nếu được xác nhận là đủ điều kiện nhập cảnh sẽ được dán tem chứng nhận“Cho phép nhập cảnh” vào Hộ chiếu. Khi nhập cảnh, đối với những người có thời hạn lưu trú trung và dài hạn, sẽ được cấp phát Thẻ lưu trú. Khi nhập cảnh ở các sân bay như sân bay Shinchitose,sân bay Narita, sân bay Haneda, sân bay Chubu, sân bay Kansai sân bay Hiroshima,sân bay Fukuoka thì sẽ được cấp thẻ lưu trú tại chỗ. Ngoài những sân bay vừa kể trên , khi nhập cảnh ở những cửa khẩu nhập cảnh khác, sẽ được ghi vào hộ chiếu “Cấp phát thẻ cư trú sau”, sau khi người nhập cảnh đăng ký cư trú tại Ủy ban hành chính nơi cư trú, Thẻ lưu trú sẽ đươc gửi bảo đảm bằng đường bưu điện đến địa chỉ người đăng ký.
② Trường hợp đã đăng ký “Giấy phép tái nhập cảnh”: sẽ không cần thủ tục xin visa nhập cảnh mới. Chỉ cần nộp Hộ chiếu có tem Visa tái nhập cảnh và thẻ ED tái nhập cảnh cho nhân viên cục xuất nhập cảnh.
③Trường hợp xuất cảnh theo hình thức “Tái nhập cảnh đặc biệt”: nếu tái nhập cảnh trong vòng 1 năm sau ngày xuất cảnh (trong vòng 2 năm đối với người có tư cách cư trú Vĩnh trú đặc biệt) sẽ không cần thủ tục xin visa nhập cảnh mới. Chỉ cần xuất trình Hộ chiếu còn hiệu lực (sau khi xuất cảnh thời hạn lưu trú còn ít hơn 1 năm thì có thể tái nhập cảnh trước thời hạn lưu trú). Trong thẻ ED tái nhập cảnh chỉ có mục điền chọn hình thức“Tái nhập cảnh đặc biệt”. *Khi tái nhập cảnh, người tái nhập cảnh có thể được yêu cầu xuất trình Thẻ cư trú.
Chi tiết về tiêu chuẩn xét duyệt nhập cảnh vui lòng tham khảo trên Website của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh
Tư cách lưu trú là sự công nhận loại hình hoạt động, thân phận của người nước ngoài khi ở Nhật Bản được Luật nhập cảnh quy định và được phân loại thành một số tư cách lưu trú. Danh sách các tư cách lưu trú
Tư cách tạm trú ngắn hạn trên nguyên tắc nghiêm cấm các làm việc, hành nghề kiếm sống cũng như các hoạt động hưởng tiền lương khác. ngoại trừ những trường hợp được quy định tại mục 19 điều 13 về điều lệ thi hành Luật quản lý xuất nhập cảnh và xác nhận tỵ nạn Các hoạt động thực hiện trong thời gian lưu trú ngắn hạn tại Nhật Bản như du lịch, an dưỡng, thể thao, thăm thân, tham quan học tập, khóa đào tạo ngắn hạn,… cũng như các hoạt động như tham gia hội họp, liên lạc nghiệp vụ và các hoạt động tương tự khác.
Gia hạn thời gian lưu trú đối với Visa tạm trú ngắn hạn thông thường có thể được chấp thuận theo nguyên tắc dựa vào những tình huống không thể tránh khỏi .Chi tiết vui lòng tham khảo trên trang Website của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh
Tùy vào nơi làm việc mà yêu cầu về thủ tục xin cấp Visa tư cách lưu trú khác nhau.
①Tư cách lưu trú là “Giảng viên đại học”: hoạt động giáo dục hoặc giảng dạy nghiên cứu, nghiên cứu tại Trường đại học hoặc tổ chức giáo dục tương tự, Trường Trung cấp nghề.
②Tư cách lưu trú là “Giáo viên”: hoạt động giáo dục ngôn ngữ và các lĩnh vực khác tại các Trường Tiểu học, Trường trung học cơ sở, Trường trung học phổ thông, Trường trung cấp nghề, Trường dành cho người khuyết tật, Trường chuyên tu, cũng như các loại hình trường học khác hoặc các cơ sở giáo dục có cơ sở thiết bị và giáo trình tương đương với các loại trường học này của Nhật Bản.
③Tư cách lưu trú là “Kỹ thuật / Kiến thức nhân văn / Nghiệp vụ quốc tế”: Là giáo viên của trường ngôn ngữ của trường tư nhân, giáo viên ngôn ngữ được doanh nghiệp nhận vào giảng dạy nội bộ trong công ty.
Chi tiết về thủ tục xin các loại Visa tư cách lưu trú vui lòng xem trên trang Website của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh.
Tư cách lưu trú “Kỹ thuật”là được quy định là “Hoạt động nghiệp vụ cần có kỹ thuật chuyên môn về lĩnh vực nghề nghiệp đặc thù được thực hiện dựa trên hợp đồng được ký kết với cơ quan/doanh nghiệp nhà nước hay tư nhân của Nhật Bản”. Lĩnh vực nghề nghiệp đặc thù làlĩnh vực chuyên nghành đặc thù ở nước ngoài, bao gồm lĩnh vực nghề nghiệp có rất ít kỹ thuật viên người Nhật.
Chi tiết vui lòng tham khảo trangWebsite của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh.
<Khái quát về Chương trình>
Dựa vào hiệp ước giữa hai quốc gia, Chương trình này cho phép ngoại lệ các bạn trẻ đi du lịch với mục đích chính là giao lưu quốc tế trong một khoảng thời gian nhất định và có thể làm việc để giảm nhẹ mức chi phí cư trú.
Chi tiết vui lòng tham khảo trang Website của Bộ ngoại giao
Khi du học sinh đến ngày tốt nghiệp vẫn chưa tìm được nơi làm việc tại Nhật, có thể xin thay đổi tư cách lưu trú thànhtư cách “Hoạt động đặc biệt”, sau đó có thể tiếp tục đi xin việc.Tư cách “Hoạt động đặc biệt” có thể được cho phép lưu trú tối đa 1 năm sau khi tốt nghiệp để đi xin việc dưới sự hỗ trợ xin việc của cơ quan giáo dục.
Chi tiết vui lòng tham khảo trangWebsite của Bộ tư pháp
Trường Đại học,Trường trung cấp nghề, Trường trung học phổ thông (bao gồm khóa liên thông của Trường trung học cơ sở),Khóa trung học phổ thôngcủa Trường dành cho người khuyết tật, Trường trung học cơ sở hay Khóa trung học cơ sở của Trường dành cho người khuyết tật, Trường tiểu học hay Khóa tiểu học của Trường dành cho người khuyết tật, Trường chuyên tu cũng như các loại hình trường học khác hoặc các cơ sở giáo dục có cơ sở thiết bị và giáo trình tương đương với các loại trường học này của Nhật Bản.
Trong Chương trìnhtu nghiệp sinh- thực tập sinh kỹ năng người nước ngoài làchương trình hợp tác quốc tế có mục đích hỗ trợ chuyển giao kỹ thật của Nhật Bản sang những quốc gia đang phát triển. Chương trình này tiếp nhận các công nhân trẻ từ nhiều quốc gia khác nhau đến các doanh nghiệp Nhật Bản và các cơ quan hành chính của Nhật Bản để đào tạo, trang bị kiến thức - kỹ thuật của Nhật Bản để cống hiến cho sự phát triển nền công nghiệp của nước mình.
Mọi chi tiết vui lòng tham khảo trênWebsite của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh hoặcWebsite của Tổ Chức Hợp Tác năng lực Quốc Tế Nhật Bản (JITCO)
Thủ tục kết hôn : tiến hành các thủ tục hôn nhân hợp pháp ở nước ngoài. Có hai cách để bảo lãnh Vợ người nước ngoài sang Nhật như sau:
<Thủ tục bảo lãnh sang Nhật>
① Đăng lý xin cấp thị thực trước: Đây là cách thức người nước ngoài nộp đơn xin cấp visa “Vợ/Chồng của người Nhật”trực tiếp cho Lãnh sự quán Nhật Bản ở nước ngoài.
②Xin Giấy chứng nhận tư cách lưu trú: Đây là cách thức người Nhật sau khi kết hôn về lại Nhật và nộp đơn xin cấp “Giấy chứng nhận tư cách lưu trú” tại Cục quản lý xuất nhập cảnh gần nơi cư trú nhất. Sau đó nếu Giấy chứng nhận này được phê duyệt cấp phát, gửi Giấy chứng nhận cho Vợ/Chồng ở nước ngoài để xin cấp Visa tại Lãnh sự quán ở nước ngoài.
Du học sinh bảo lãnh nộp đơn xin cấp Giấy chứng nhận tư cách lưu trú “Lưu trú theo gia đình” tại Cục quản lý xuất nhập cảnh gần nơi cư trú nhất.
Thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận tư cách lưu trú “Lưu trú theo gia đình” vui lòng liên lạc Cục quản lý xuất nhập cảnh.
Visa “Lưu trú theo gia đình”thì việc đi làm không được chấp nhận. Tuy nhiên, nếu được Cục quản lý xuất nhập cảnh cấp “Giấy phép hoạt động ngoài tư cách lưu trú” thì có thể đi làm thêm (thời gian làm việc cũng như nội dung làm việc sẽ được giới hạn theo quy định).
Trong trường hợp “con riêng”, tức là con của vợ/ chồng người nước ngoài hiện đang lưu trú tại Nhật với tư cách “visa theo Vợ/ chồng của người Nhật” và không phải là con có với vợ/ chồng người Nhật thì cũng có trường hợp được cho phép lưu trú với “tư cách định cư”. Chi tiết vui lòng tham khảo trên Website của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh
Trường hợp mong muốn tiếp tục hoạt động tại Nhật cùng một tư cách lưu trú đang có thì có thể làm thủ tục gia hạn thời gian lưu trú. Có thể làm thủ tục xin gia hạn tư cách lưu trú từ 3 tháng trước khi tư cách lưu trú hiện có hết hạn.
Vui lòng tham khảo thông tin tại quầy hướng dẫn thủ tục xin thay đổi tư cách lưu trú và thủ tục gia hạn thời gian cư trú.
Trường hợp cả Bố Mẹ đều là người nước ngoài, đứa bé đó cũng sẽ mang quốc tịch nước ngoài, nên cần phải nộp đơn xin cấp tư cách lưu trú trong vòng 30 ngày sau khi sinh. Trường hợp, trẻ em sau khi sinh xuất cảnh khỏi Nhật Bản trong vòng 60 ngày sau khi sinh (trừ trường hợp xuất cảnh có xin Giấy phép Tái nhập cảnh) thì không cần phải nộp đơn xin cấp tư cách lưu trú. Trường hợp Bố Mẹ đang cư trú bất hợp pháp, hoặc đang chờ bị trục xuất khỏi Nhật Bản thì con mới sinh sẽ không thể xin cấp tư cách lưu trú.
<Nộp khai sinh>
Nộp khai sinh cho Ủy ban hành chính nơi cư trú trong vòng 14 ngày sau khi sinh. Căn cứ vào đơn khai sinh, Ủy ban hành chính sẽ cấp Phiếu cư dân (Jumin-hyo) theo địa chỉ cư trú và ghi chú “cư dân mới sinh”.
<Xin cấp tư cách lưu trú>
Thủ tục xin cấp tư cách lưu trú cho trẻ em mới sinh như sau:
・Giấy tờ chứng nhận trẻ em mới sinh (Giấy chứng sinh, Sổ tay mẹ và trẻ (Boshi Teicho)).
・Giấy tờ giải trình nội dung hoạt động ở Nhật Bản.
・Hộ chiếu (trường hợp không xuất trình được Hộ chiếu thì nộp đơn giải trình lý do)
<Thẻ lưu trú>
Sau khi được cấp tư cách lưu trú, nếu cư trú trong thời gian trung-dài hạn sẽ được cấp phát Thẻ lưu trú.
Vui lòng tham khảo Hướng dẫn thủ tục đăng ký xin vĩnh trú trên Website của Cục quản lý xuất nhập cảnh Bộ tư pháp như sau:
<Điều kiện>
1. Phải có hành vi tốt
Trong cuộc sống hàng ngày, sinh hoạt như một công dân bình thường và không bị người xung quanh chỉ trích điều gì.
2. Có điều kiện kinh tế hoặc có tay nghề/kĩ năng tự đảm bảo cuộc sống.
Trong cuộc sống hàng ngày, không là gánh nặng cho cộng đồng và trong tương lai có thể tự tạo dựng cuộc sống ổn định từ những tài sản hoặc tay nghề/kỹ năng tự có.
3. Việc sinh sống theo tư cách vĩnh trú của người đó mang lại lợi ích cho nước Nhật.
Cục quản lý xuất nhập cảnh đăng tải thông tin về Hướng dẫn thủ tục đăng ký xin vĩnh trú tại 「Hướng dẫn về tiêu chuẩn công nhận người mang lại lợi ích cho nước Nhật Bản」và 「Các trường hợp cấp vĩnh trú do cống hiến cho lợi ích nước Nhật và cũng có trường hợp không được cấp vĩnh trú.」.
Người nước ngoài lưu trú tại Nhật được phép hoạt động trong phạm vi quy định của Tư cách lưu trú và bị cấm những hoạt động kinh doanh có thu nhập, làm việc nhận thù lao vượt quá phạm vi Tư cách lưu trú.
Nhưng, trường người nước ngoài muốn tham gia hoạt động kinh doanh có thu nhập, làm việc nhận thù lao trong phạm vi không ảnh hưởng đến mục đích lưu trú thì có thể tham gia hoạt động ngoài tư cách lưu trú đó nếu được cấp phép. Tuy nhiên, người nước ngoài có tư cách lưu trú là Vợ/Chồng của người Nhật, Tư cách định cư, Vợ/Chồng của người vĩnh trú, Tư cách vĩnh trú không có giới hạn phạm vi hoạt động nên không cần cấp Giấy phép hoạt động ngoài tư cách lưu trú”.
Người người nước ngoài lưu trú thời gian trung-dài hạn, hoặc có tư cách lưu trú tương tự ở Nhật muốn xuất cảnh khỏi Nhật một thời gian: tùy thời gian xuất cảnh có hai hình thức sau:
Trường hợp thời gian xuất cảnh dưới 1 năm:
Người nước ngoài có Hộ chiếu còn hiệu lực và Thẻ lưu trú (Người vĩnh trú đặc biệt thì cần Chứng nhận vĩnh trú đặc biệt) khi xuất cảnh khỏi Nhật trong vòng 1 năm (*sau khi xuất cảnh thời hạn lưu trú còn ít hơn 1 năm thì phải tái nhập cảnh trước thời hạn lưu trú / trong vòng 2 năm đối với người có tư cách cư trú Vĩnh trú đặc biệt) tái nhập cảnh với cùng tư cách lưu trú khi xuất cảnh, theo quy định không cần xin cấp Giấy phép tái nhập cảnh. Người xuất cảnh theo chế độ này không được gia hạn thời gian xuất cảnh ở nước ngoài, cho nên, nếu không tái nhập cảnh trong vòng 1 năm (*) thì tư cách lưu trú sẽ bị hủy.
Trường hợp thời gian xuất cảnh quá 1 năm (2 năm đối với người vĩnh trú đặc biệt):
Trước khi xuất cảnh có thể xin cấp “Giấy phép tái nhập cảnh” tại Cục quản lý xuất nhập cảnh gần nơi cư trú nhất.
Thời hạn hiệu lực: thời hạn tối đa của Giấy phép tái nhập cảnh là 5 năm (6 năm đối với người vĩnh trú đặc biệt).
Người nước ngoài có tư cách lưu trú “Kỹ thuật / Kiến thức nhân văn / Nghiệp vụ quốc tế” khi thay đổi công ty, trong vòng 14 ngày phải trình báo Cục quản lý xuất nhập cảnh. Và công ty đã nghỉ việc (cũng phải trình báo) trong vòng 14 ngày cũng phải trình báo với Cục quản lý xuất nhập cảnh. Người nước ngoài phải kiểm tra nội dung công việc ở công ty mới có phù hợp với tư cách lưu trú hiện có hay không,và xin cấp “Chứng nhận tư cách làm việc” để lần xin gia hạn visa được dễ dàng hơn. Khi có giấy chứng nhận này, Chủ doanh nghiệp mới muốn tuyển dụng người ngước ngoài sẽ có căn cứ để xem xét nội dung tư cách lưu trú trước đây có phù hợp với nội dung công việc muốn tuyển dụng hay không. Việc xin cấp chứng nhận này không bắt buộc.
Là chế độ làm thủ tục xuất cảnh đơn giản và không tạm giam được áp dụng cho người cư trú bất hợp pháp. Vui lòng tham khảo trên Website của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh.
Những trường hợp hủy bỏ tư cách lưu trú hiện có được quy định tại mục 4 Điều 22 Luật xuất nhập cảnh và nhận định người tị nạn. Những người được cho phép tị nạn không thuộc quy định này.Vui lòng tham khảo trên Website của cục quản lý lưu trú xuất nhập cảnh
Trường hợp đến nhật với tư cách lưu trú là [tạm trú ngắn hạn ]cho dù được gia hạn thời gian lưu trú ở Nhật trên 3 tháng thì cũng không được cấp thẻ lưu trú .Đối tượng được cấp thẻ lưu trú là người lưu trú ở Nhật trung hạn và dài hạn. Những người nước ngoài như những trường hợp dưới đây không được cấp thẻ lưu trú.
1. Người có thời gian cư trú dưới 3 tháng
2. Người có tư cách cư trú là “tạm trú ngắn hạn”
3. Người có tư cách lưu trú ngoại giao hoặc công vụ
4. Người người nước ngoài có tư cách tương đương mục ① đến ③ do Bộ Tư Pháp quy định.
5. Người vĩnh trú đặc biệt(Người được cấp “Giấy chứng minh là người vĩnh trú đặc biệt”)
6. Người không có tư cách lưu trú
Nếu đến Nhật bằng visa “tạm trú trú ngắn hạn”, thì ngay cả trong trường hợp được lưu trú ở Nhật trên 3 tháng do gia hạn thêm tư cách lưu trú cũng không được cấp thẻ lưu trú.
Trước tiên vui lòng nộp “Đơn khai báo chuyển đi” tại Ủy ban hành chính nơi đang cư trú. Sau đó, nộp “Đơn khai báo chuyển đến” tại Ủy ban hành chính nơi cư trú mới trong vòng 14 ngày sau khi chuyển đến nơi ở mới. Khi đó, cần phải trình nộp thẻ lưu trú hoặc giấy chứng minh là người vĩnh trú đặc biệt hoặc là giấy chứng nhận chuyển đi. Khi chuyển đến nơi ở khác trong cùng một thành phố cũng phải nộp “Đơn khai báo chuyển đến” tại Ủy ban hành chính nơi cư trú mới trong vòng 14 ngày sau khi chuyển đến nơi ở mới.
Ngoài ra, trường hợp chuyển đi nước ngoài cũng phải nộp “Đơn khai báo chuyển đi”. Trong trường hợp này, “Giấy chứng nhận chuyển đi” sẽ không được cấp. Nếu tái nhập cảnh lại bằng giấy phép tái nhập cảnh và đã quyết định chỗ ở thì trong vòng 14 ngày, mang hộ chiếu và thẻ lưu trú đến Ủy ban hành chính nơi cư trú làm thủ tục chuyển đến.
Trong trường hợp không làm các thủ tục khai báo cần thiết, có khả năng sẽ bị phạt hoặc trở thành đối tượng bị hủy tư cách lưu trú.